8 Μαρτίου: Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας

Η σημερινή ημέρα είναι αφιερωμένη στην γυναίκα.

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου, σε ανάμνηση μιας μεγάλης εκδήλωσης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου του 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας.

Η πρώτη Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε το 1909 με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ και υιοθετήθηκε δύο χρόνια αργότερα από τη Σοσιαλιστική Διεθνή.

Ιστορία της 8ης Μαρτίου

Η 8η Μαρτίου ορίστηκε το 1977 από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ως Παγκόσμια Ημέρα για τα δικαιώματα της Γυναίκας και τη Διεθνή Ειρήνη.

Η ιδέα για τον εορτασμό της προέκυψε κατά το πέρασμα στον 20ό αιώνα, το οποίο σηματοδοτήθηκε από την εκβιομηχάνιση, την πληθυσμιακή έκρηξη και τις ριζοσπαστικές ιδεολογίες. Το έναυσμα, όμως, είχε δοθεί αιώνες πριν, με τη Λυσιστράτη να πρωτοστατεί σε μια ιδιόμορφη «φεμινιστική» απεργία, προκειμένου να τελειώσει ο πόλεμος των ανδρών.

Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής επανάστασης οι γυναίκες του Παρισιού ζητούσαν «ελευθερία, ισότητα, αδελφότητα» στις Βερσαλίες. Η γιορτή ουσιαστικά αφορά στους αγώνες συνηθισμένων γυναικών, που με το θάρρος και την αποφασιστικότητα τους έγραψαν ιστορία.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι εργάτριες στο τομέα της υφαντουργίας και του ιματισμού κινητοποιήθηκαν στις 8 Μάρτη του 1857 στη Νέα Υόρκη για τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και τους χαμηλούς μισθούς τους. Η αστυνομία επιτέθηκε και διέλυσε βίαια το πλήθος των λευκοντυμένων γυναικών, όμως το εργατικό κίνημα είχε ήδη γεννηθεί. Δυο χρόνια αργότερα, οι γυναίκες που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις οργάνωσαν το πρώτο εργατικό σωματείο γυναικών και συνέχισαν τον αγώνα για τη χειραφέτηση τους.

Το 1908 παρέλασαν 15.000 γυναίκες στους δρόμους της Νέας Υόρκης ζητώντας λιγότερες ώρες εργασίας, καλύτερους μισθούς και δικαίωμα ψήφου. Υιοθέτησαν το σύνθημα «Ψωμί και τριαντάφυλλα», με το ψωμί να συμβολίζει την οικονομική ασφάλεια και τα τριαντάφυλλα την καλύτερη ποιότητα ζωής.

Στις μέρες μας, όμως, σε πολλές χώρες η ημέρα αυτή έχει χάσει το πολιτικό της μήνυμα: Αφενός εμπορευματοποιήθηκε και αφετέρου εκλήφθηκε ως ευκαιρία για να εκφράσουν οι άνδρες την αγάπη τους στις γυναίκες, όπως κατά την Ημέρα της Μητέρας και του Αγίου Βαλεντίνου.

Ωστόσο, περιστατικά που σημειώνονται με αφορμή τον εορτασμό της Ημέρας τη Γυναίκας, αποδεικνύουν την ανάγκη προβολής και τίμησης, αν μη τι άλλο, των αγώνων των γυναικών.

Σύμφωνα με τη UNICEF οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών στον κόσμο είναι ποικίλες :

· Εγκλήματα «τιμής»: Αν και διαφέρουν από λαό σε λαό, έχουν ένα κοινό παρονομαστή: τη βία και συχνά το φόνο. Οι επιθέσεις με οξύ και οι πυρπολήσεις είναι συνήθεις. Για παράδειγμα στο Πακιστάν υπολογίζεται πως συμβαίνουν 1.000 τέτοια εγκλήματα τιμής κάθε χρόνο.

· «Εγκλήματα για την προίκα»: Στην Ινδία υπολογίζεται πως κάθε χρόνο 25.000 γυναίκες δολοφονούνται ή παραμορφώνονται για οικονομικές διαφορές των οικογενειών.

· Ο βιασμός ως όπλο στους πολέμους: Μια συνήθης πρακτική σε όλες τις σύγχρονες συρράξεις. Στη γενοκτονία της Ρουάντα του 1994 τουλάχιστον 500.000 γυναίκες βιάσθηκαν και κακοποιήθηκαν βάναυσα.

· Οι γάμοι των κοριτσιών σε πρώιμη ηλικία: Στην Ασία το 1 στα 2 κορίτσια παντρεύονται πριν τα 18 (9,7 εκατομμύρια κορίτσια). Τα αντίστοιχα ποσοστά στην Αφρική είναι 42% και στη Λατινική Αμερική 29%.

· Η «επιλογή» του φύλου των παιδιών πριν από τη γέννηση: Η UNICEF εκτιμά πως 1 εκατομμύριο θηλυκά βρέφη πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας τέτοιων πρακτικών προγεννητικής επιλογής, ή ακόμα και μετά τη γέννησή τους, από βρεφοκτονία. Ως αποτέλεσμα, για παράδειγμα στην Ινδία σε μερικές περιοχές αναλογούν 861 γυναίκες για κάθε 1.000 άνδρες.

· Ανισότητα στην εκπαίδευση: Το 1 στα 5 κορίτσια παγκοσμίως που ξεκινούν το δημοτικό σχολείο δεν το τελειώνουν, ενώ υπολογίζεται πως μέχρι το 2015 θα υπάρχουν 6 εκατομμύρια λιγότερα κορίτσια στο σχολείο από ότι αγόρια παγκοσμίως.

· Στέρηση βασικών δικαιωμάτων έκφρασης και συμμετοχής: Σε χώρες όπως η Σαουδική Αραβία οι γυναίκες γενικά απαγορεύεται να ψηφίσουν ή να διεκδικήσουν δημόσιο αξίωμα, να οδηγούν οχήματα ή να ταξιδέψουν στο εξωτερικό. Σε άλλες χώρες δεν έχουν τα αντίστοιχα δικαιώματα σε ιδιοκτησία και κληρονομιά.

· Ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων: Περίπου 3 εκατομμύρια κορίτσια κάθε χρόνο πέφτουν θύματα αυτής της απαράδεκτης πρακτικής κατά κύριο λόγο σε αρκετές Αφρικανικές χώρες.