Ασυνήθιστες και προβληματικές εξελίξεις σημειώνονται στην ελληνική αγορά ενέργειας. Παρά τη θεαματική αποκλιμάκωση των χονδρεμπορικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας τον Απρίλιο –με τη μέση τιμή να διαμορφώνεται στα 89,05 ευρώ/MWh, μειωμένη κατά 15,9% σε σχέση με τον Μάρτιο και 42,7% συνολικά σε δύο μήνες– οι τιμές που καλείται να πληρώσει ο καταναλωτής τον Μάιο αυξήθηκαν, σε πλήρη αντίθεση με τη λογική της αγοράς.
Τι συμβαίνει στη χονδρική αγορά
Η τιμή του ρεύματος στο Χρηματιστήριο Ενέργειας μειώθηκε ραγδαία:
Φεβρουάριος: 154,09 €/MWh
Μάρτιος: 105,91 €/MWh
Απρίλιος: 89,05 €/MWh
Η τιμή του φυσικού αερίου υποχώρησε επίσης κάτω από τα 40 €/MWh, ενώ η αυξημένη παραγωγή από ΑΠΕ συνέβαλε στην υπερπροσφορά ρεύματος. Την 1η Μαΐου, η μέση τιμή ρεύματος ήταν αρνητική για τους προμηθευτές, γεγονός σπάνιο: οι παραγωγοί πλήρωσαν για να διοχετεύσουν ενέργεια στο δίκτυο!
Η λιανική αγορά και οι καταναλωτές
Αντί να μεταφερθούν τα οφέλη στον καταναλωτή, οι πράσινοι τιμοκατάλογοι του Μαΐου παρουσίασαν αυξήσεις. Σύμφωνα με στοιχεία από την αγορά:
Η ΔΕΗ αύξησε το ημερήσιο πράσινο τιμολόγιο (Γ1Ν) στα 0,1360 €/kWh από 0,1167 τον Απρίλιο (+16,5%)
Το νυχτερινό (ζώνες χαμηλής χρέωσης) διαμορφώθηκε στα 0,1096 €/kWh από 0,0857 τον Απρίλιο
Άλλοι πάροχοι είτε διατήρησαν υψηλά τις τιμές είτε προχώρησαν σε αυξήσεις, με τη μέση χρέωση για τα πράσινα τιμολόγια να φτάνει τα 14,8 λεπτά/kWh, αυξημένη κατά 6% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.
Το «παράδοξο» και η εξήγηση των παρόχων
Οι εταιρείες ενέργειας προβάλλουν διάφορες δικαιολογίες:
Ότι απορρόφησαν αυξήσεις προηγουμένως, άρα τώρα προχωρούν σε «διορθωτικές» κινήσεις
Ότι τα κόστη εξισορρόπησης είναι υψηλά
Ότι προσπαθούν να στρέψουν καταναλωτές στα μπλε – σταθερά τιμολόγια, τα οποία αποφέρουν μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους
Ωστόσο, όπως τονίζουν αναλυτές, η καθυστέρηση στη μεταφορά της μείωσης της χονδρικής στη λιανική αγορά παραμένει ανεξήγητη και προβληματική, καθώς οι προμηθευτές μετακυλίουν άμεσα τις αυξήσεις, αλλά όχι και τις μειώσεις.
Κερδοφορία και ηθικά ερωτήματα
Με τιμές αγοράς ρεύματος που σε ορισμένες περιπτώσεις διαμορφώνονται ακόμα και στα 0,0016 €/kWh, και λιανικές τιμές πάνω από 0,10 €/kWh, το περιθώριο κέρδους φτάνει το 6.500% – 8.500%!
Πρόκειται για εντυπωσιακές αποδόσεις, την ώρα που τα νοικοκυριά συνεχίζουν να επιβαρύνονται, χωρίς να υπάρχει διαφάνεια στον τρόπο διαμόρφωσης των τιμολογίων.
Στην αγορά ενέργειας δεν υπάρχει δείκτης αναφοράς (benchmark) για να γνωρίζουν οι καταναλωτές ποια είναι η «δίκαιη» τιμή κάθε μήνα. Έτσι, οι καταναλωτές δεν μπορούν να αξιολογήσουν τα τιμολόγια που τους προσφέρονται, σε αντίθεση με άλλες αγορές (π.χ. χρηματοοικονομικά προϊόντα).
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικονομικό, αλλά θεσμικό. Η ασυμμετρία πληροφόρησης και η έλλειψη αντανακλαστικών ρύθμισης ευνοεί την υπερκερδοφορία, ακόμα και σε περιβάλλον χαμηλού κόστους. Οι πολίτες, από την πλευρά τους, δικαίως απαιτούν λογικές τιμές και διαφάνεια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου