Το ακρωτήριο Ηραίον, ή Μελαγκάβι, ή Περαία Χώρα όπως το έλεγαν οι αρχαίοι πρόγονοί μας, βρίσκεται ξαπλωμένο νωχελικά απέναντι από την Κόρινθο.
Εκεί θα πάμε σήμερα, στο βραχώδες ακρωτήρι, με το φάρο στην κορυφή του βράχου, με ένα αρχαιολογικό χώρο «πάνω στο κύμα» με τις μυστηριώδεις υπόγειες υδραυλικές εγκαταστάσεις που δύο χιλιάδες χρόνια μετά την κατασκευή τους δεν έχουν ακόμα αποκαλύψει τα μυστικά τους, μια σαγηνευτική λίμνη που γεννήθηκε από τα σεισμικά «παιχνίδια» της φύσης.
Στα 1930, ένας Βρετανός αρχαιολόγος γυρνούσε την Ελλάδα απ’ άκρη σ’ άκρη με ό,τι μέσο έβρισκε, ψάχνοντας τα αρχαία μνημεία της χώρας μας. Κι όταν αποφάσισε πως έπρεπε να «ριζώσει» σε ένα μέρος και να αρχίσει πια το σκάψιμο, διάλεξε την Περαία Γη.
Δεν βασιζόταν σε αρχαίες μαρτυρίες, όπως οι Σλήμαν και Έβανς, είχε όμως άκρατο ενθουσιασμό και μια ανεξήγητη σιγουριά, που την έτρεφε πιο πολύ η θέληση παρά τα ιστορικά στοιχεία.
Τον έλεγαν Χάμφρεϊ Πέιν, ήταν μόλις 23 χρονών και ήταν αυτός που ξεκίνησε τελικά τις ανασκαφές στο Μελαγκάβι. Δεν είναι μόνο αυτές που θα δούμε σήμερα, οι ομορφιές του ακρωτηρίου, αλλά σε μια μέρα δεν μπορούμε να το επισκεφτούμε ολόκληρο.
Πρώτα συναντάμε τη λίμνη της Βουλιαγμένης, που δημιουργήθηκε από τη σεισμική δραστηριότητα της περιοχής. Σ’ αυτό το μέρος λοιπόν, που πριν από τρεις χιλιάδες χρόνια άκμαζαν πρωτοελλαδικοί οικισμοί, μια σειρά από τρομερούς σεισμούς χάλασαν τις πόλεις, μια τεράστια κοιλότητα άνοιξε στο έδαφος και τα νερά του Κορινθιακού χύθηκαν και κατέκλυσαν τον χώρο, σχηματίζοντας τη σημερινή λίμνη.
Με μέγιστο πλάτος 550 μ., μήκος περίπου 1.825 και νερά, πιο αλμυρά κι απ’ τα νερά της θάλασσας, που ανανεώνονται κάθε έξι ώρες χάρη στην παλίρροια και την άμπωτη, η λιμνοθάλασσα της Βουλιαγμένης θεωρείται σήμερα μια λίμνη εκπληκτικού φυσικού κάλλους, που σπάνια συναντάς στην Ελλάδα. Μετά θα δούμε τις δαιδαλώδεις υπόγειες υδραυλικές σήραγγες. Το υδραυλικό σύστημα που θα βρεις εδώ είναι εκπληκτικής σύλληψης και απλώνεται υπόγεια, στα σπλάχνα του αρχαιολογικού χώρου του Ηραίου.
Οι ειδικοί πονοκεφαλιάζουν ακόμα παλεύοντας να ερμηνεύσουν την ιδιοφυΐα των υδραυλικών μηχανικών της εποχής. Κάτω από τη γη της Περαχώρας, σε απόσταση περίπου 750 μ. από το ναό της Ήρας και σε βάθος περίπου 30 μέτρων, απλώνεται ένα σύστημα συγκέντρωσης και διοχέτευσης νερού με δαιδαλώδεις σήραγγες, ορύγματα και διαδρόμους με λαξευμένα σκαλοπάτια, φαινόμενο μοναδικό στην Ελλάδα αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Λίγο πριν φτάσεις στο ιερό της Ήρας Ακραίας και τον φάρο του Ακρωτηρίου Ηραίου της Περαχώρας, θα δεις στα δεξιά σου τα σωζόμενα κατάλοιπα αρχαίας κρήνης και στ’ αριστερά σου έναν απόκρημνο και βραχώδες ύψωμα, με τον Αη Νικόλα να στέκεται στην κορυφή του, από τα Βυζαντινά χρόνια. Σ’ αυτό το ύψωμα, που αποτελούσε φυσική ακρόπολη κατά την αρχαιότητα, οι Κορίνθιοι που έλεγχαν την περιοχή, κατασκεύασαν στα αρχαϊκά χρόνια φρυκτωρία.
Δηλαδή επικοινωνούσαν με σήματα από φωτιές με την Αρχαία Κόρινθο. Οι φύλακες της φρυκτωρίας από εκεί επόπτευαν τον ιδιαίτερης στρατηγικής σημασίας θαλάσσιο δρόμο, αλλά και τα περάσματα δια ξηράς.
Στη θέση αυτή και κατά τους βυζαντινούς χρόνους πάνω στη φυσική ακρόπολη οικοδομήθηκε ναός αφιερωμένος στον Άγιο Νικόλαο, τον προστάτη των ναυτικών. Ο σημερινός ναός είναι νεότερος και ανάγεται στον 18ο αιώνα περίπου. Το μεγάλο αρχαϊκό ιερό της Ήρας ιδρύθηκε τον 8ο αι. π.Χ. και γνώρισε τη μεγαλύτερη του ακμή τον 6ο αι., την ίδια εποχή με την περίοδο ακμής της πόλης της Κορίνθου.
Τον 4αι π.Χ. αναπτύχθηκε ένα σημαντικό πρόγραμμα ανοικοδόμησης από τον Δημήτριο Πολιορκητή, ενώ το 146 π.Χ. ακολουθώντας την μοίρα της ισχυρής Κορίνθου, καταστράφηκε από τους Ρωμαίους.
Οι Κορίνθιοι μεγάλοι θαλασσοπόροι και ναυτικοί, ξεκινώντας τα ταξίδια τους αναζητώντας νέες αποικίες για την επέκταση του εμπορίου στη Μεσόγειο, σταμάταγαν εδώ για να αφιερώσουν τα αναθήματα τους στην προστάτιδα Θεά της οικογένειας, του οίκου και του γάμου.
Σύμφωνα με την παράδοση εδώ κατέφυγε η Μήδεια για να θάψει τα παιδιά της αφού πρώτα τα είχε σκοτώσει η ίδια θέλοντας να εκδικηθεί τον άπιστο σύζυγό της, τον Ιάσονα Ο ναός της Ήρας Ακραίας υψώνει ακόμη τα ερείπιά του απέναντι στο πέλαγος. Πλάι του, στο ακρωτήριο Μελαγκάβι, υψώνεται ένας καταπληκτικός φάρος που έχει κηρυχθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Το 1991 η ευρύτερη περιοχή του Ηραίου Περαχώρας κηρύχθηκε ως αρχαιολογικός χώρος. Έχουν γίνει έργα ανάδειξης και υπάρχουν ενημερωτικές πινακίδες που θα σας βοηθήσουν κατά την περιήγηση. Στη δυτική πλευρά της χερσονήσου, στο ακρωτήριο Μελαγκάβι, ορθώνεται ένας εντυπωσιακός πέτρινος φάρος με τετράγωνο πύργο. Θεωρείται ένας από τους ωραιότερους στην Ελλάδα και από το 2001 έχει χαρακτηριστεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο Κτίστηκε το 1897 και λειτουργούσε με πετρέλαιο.
Από τότε καθοδηγεί τα πλοία που πλέουν στον Κορινθιακό προς τη Διώρυγα της Κορίνθου. Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου παρέμεινε σβηστός, επαναλειτούργησε το 1947 και το 1982 έγινε ηλεκτρικός. Αξίζει να ανεβείτε ως εκεί, ειδικά την ώρα του δειλινού για να θαυμάσετε το ηλιοβασίλεμα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου