ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ Ν. ΔΟΥΛΑΒΕΡΑ
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ Ν. ΔΟΥΛΑΒΕΡΑΣ, Νεοελληνικά λαογραφικά σύμμεικτα, Εκδ. Κ. & Μ. Αντ. Σταμούλη, Θεσσαλονίκη 2025, σσ. 416, ISBN : ISBN 978-960-656-251-8
Ένα νέο βιβλίο του καθηγητή Λαογραφίας Αριστείδη Ν. Δουλαβέρα κυκλοφορήθηκε από τις υπεύθυνες και καλαίσθητες εκδόσεις Κ. & Μ. Αντ. Σταμούλη, με τον παραπάνω τίτλο. Περιλαμβάνει δεκατρία πολύ ενδιαφέροντα και πρωτότυπα μελετήματα του συγγραφέα για διάφορα θέματα του λαϊκού πολιτισμού. Το βιβλίο αποτελείται από 5 ενότητες.
Η πρώτη ενότητα περιέχει δύο μελετήματα.
Το πρώτο εξετάζει τις διάφορες απόψεις που αντέκρουσαν τη θεωρία του Φαλμεράυερ και θέτει σε σωστή βάση τις σχέσεις της Λαογραφίας με την ελληνική συνέχεια, με αναφορά στις ιδέες του Πολίτη και πολλών άλλων λαογράφων.
Το δεύτερο ασχολείται με τη συγκέντρωση και καταγραφή των νεολογισμών, που υπάρχουν στα κυκλοφορούντα λαογραφικά βιβλία του αείμνηστου καθηγητή Δημ. Σ. Λουκάτου, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι λαογραφικοί.
Η δεύτερη ενότητα, «Έντεχνος λαϊκός λόγος», έχει τρεις υποενότητες: δημοτικό τραγούδι, παραμύθι και παροιμιακό λόγο.
Η πρώτη υποενότητα περιλαμβάνει τέσσερα μελετήματα για το δημοτικό τραγούδι. Στο πρώτο, « “ Η Αντροντυμένη” σε δημοτικά τραγούδια», εξετάζονται περιπτώσεις, κατά τις οποίες η γυναίκα επιδιώκει ανδρικούς ρόλους για διάφορους λόγους, χρησιμοποιώντας τη μεταμφίεσή της σε άντρα.
Στο δεύτερο, «Σαρακατσάνικα τραγούδια κατά την αναχώρηση (ξεπροβόδισμα) της νύφης από το σπιτικό της. Λαογραφική προσέγγιση», παρουσιάζονται και σχολιάζονται λαογραφικά διάφορα τραγούδια που τραγουδιούνται, όταν η ακολουθία (η γαμήλια πομπή) του γαμπρού (το ψίκι) έρχεται να πάρει τη νύφη, που θα φύγει πλέον από το σπιτικό της και θα ακολουθήσει τον άντρα της.
Στο τρίτο, «Δημοτικά τραγούδια για την καταστροφή του Δράμαλη στα Δερβενάκια: Συγκριτική εξέταση», ερευνάται η μεγάλη απήχηση που είχε (19 τραγούδια) στη λαϊκή μούσα, στα δημοτικά τραγούδια, το γεγονός της μεγάλης νίκης των Ελλήνων στα Δερβενάκια, και γίνεται συγκριτική εξέταση μεταξύ τους.
Στο τέταρτο, « Η Μάχη στο Βασιλικό Κορινθίας και η λαϊκή μούσα», εξετάζεται πώς η συγκεκριμένη μάχη, με τον τραγικό θάνατο του Αναγνώστη Πετμεζά, του γιου του Σωτήρη, του παπα-Καλομοίρη κ.ά., συγκίνησε τη λαϊκή ψυχή και πώς αυτό εκφράστηκε σε σχετικά δημοτικά τραγούδια.
Ακολουθεί η δεύτερη υποενότητα, η οποία περιλαμβάνει «Μία ανολοκλήρωτη παροιμιολογική έρευνα του καθηγητή Δημ. Σ. Λουκάτου για τους αργόσχολους», όπου ο συγγρ. καταγράφει και μελετά αποδελτιωμένο υλικό, που είχε συγκεντρώσει το 1955-56 ο Δημήτριος Σ. Λουκάτος και το οποίο ο ίδιος δεν μπόρεσε να εκδώσει.
Στην τρίτη υποενότητα γίνεται λόγος για τη συμβολή διδακτορικών διατριβών, που έχουν εκπονηθεί σε Ελληνικά Πανεπιστήμια, από το 1982 μέχρι το 2022, στην παραμυθολογική έρευνα. Ο μεγάλος αριθμός τους (39) αποδεικνύει ότι υπάρχει έντονο ερευνητικό ενδιαφέρον για το είδος αυτό του λαϊκού λόγου.
Στην τρίτη ενότητα, «Εθιμικές συμπεριφορές» υπάρχουν δύο μελετήματα: Στο πρώτο, «Γεωργικά λατρευτικά έθιμα στην παραδοσιακή κοινωνία της Βόχας», ερευνάται η θρησκευτική επίδραση και η λατρευτική συνήθεια του παραδοσιακού αγρότη – κτηνοτρόφου της Βόχας Κορινθίας στην προσπάθειά του να επηρεάσει τη φύση με τη θεία βοήθεια, για να πετύχει καλή παραγωγή και πλούσια καρποφορία.
Στο δεύτερο, «Η νεωτερικότητα στον φιλέορτο βίο της Κορινθίας, με ειδικότερη αναφορά στη Σικυωνία: Νεο-αγροτικές και συναφείς γιορτές» εξετάζονται σύγχρονες νεο-αγροτικές γιορτές, που έχουν εμφανιστεί την τελευταία εικοσιπενταετία στην Κορινθία, και ειδικότερα στη Σικυωνία, και αφορούν αγροτικά προϊόντα.
Στην τέταρτη ενότητα γίνεται λόγος για «Το παρόν και το μέλλον των Λαογραφικών Μουσείων και των Λαογραφικών Συλλογών της Μεσσηνίας». Ο συγγρ. (διετέλεσε καθηγητής Λαογραφίας στη Σχολή της Καλαμάτας) αρχικά αναφέρεται στον τρόπο που εργάστηκε με τον αείμνηστο Χρήστο Ρέππα και την από κοινού επίσκεψή τους σε όλον τον Νομό Μεσσηνίας, όπου είχαν εντοπίσει Λαογραφικά Μουσεία ή Λαογραφικές Συλλογές, έπειτα στα νέα Μουσεία και τις συλλογές που δημιουργήθηκαν έκτοτε και, τέλος, σε ενδιαφέρουσες και αναγκαίες προτάσεις για το μέλλον όλων αυτών.
Ακολουθεί το Επίμετρο με δύο μελετήματα. Στο πρώτο, « Δημητρίου Σ. Λουκάτου (1908-2003), “Χοροί και τραγούδια της Κεφαλονιάς”» αναδημοσιεύονται ( με εισαγωγικό σημείωμα και εκδοτική επιμέλεια των Δουλαβέρα και Αλεξιάδη), δημοτικά τραγούδια της Κεφαλονιάς, από χειρόγραφο του 1954 τού Γεράσιμου Π. Αντωνακάτου (1886 – 1961), το οποίο είχε δώσει στον Δημ. Λουκάτο και το οποίο τελικά έφτασε στα χέρια μας. Δημοσιεύεται επίσης και ανέκδοτο υλικό του ίδιου του Δημ. Δ. Λουκάτου, με δημοτικά τραγούδια της Κεφαλονιάς.
Το δεύτερο μελέτημα των Δουλαβέρα – Αλεξιάδη «The Close Relationship Between Proverb and Fable. Aspects of Relevant Literature», δημοσιεύτηκε στον Τιμητικό Τόμο για τα 80 χρόνια του διακεκριμένου λαογράφου και καταξιωμένου διεθνώς παροιμιολόγου Wolfgang Mieder, ερευνά τη στενή σχέση μεταξύ της παροιμίας και παραμυθιού και εξετάζει απόψεις Ελλήνων και ξένων λαογράφων και ειδικών επιστημόνων για το θέμα αυτό.
Ακολουθούν η Περίληψη στα Αγγλικά (Summary), οι Πρώτες Δημοσιεύσεις, η Συγκεντρωτική Βιβλιογραφία, η Συμπληρωματική Βιβλιογραφία, το Βιογραφικό Σημείωμα του συγγραφέα και το Γενικό Ευρετήριο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου